چرا شناخت نوع پوست اهمیت دارد؟
از دیدگاه من، دکتر سحر پارسایی، که سال‌هاست به عنوان پزشک زیبایی در مشهد فعالیت دارم، یکی از پایه‌ای‌ترین مسائل زیبایی و درمان‌های پوستی، شناخت درست نوع پوسته. بسیاری از مراجعه‌کنندگان من، به دلیل ناآگاهی از نوع پوست خود، محصولات نامناسب استفاده کرده‌اند و همین مسئله باعث بدتر شدن مشکلات پوستی‌شان شده.
مراقبت پوستی بدون شناخت پوست مثل درمان بدون تشخیصه. هر نوع پوست ویژگی‌ها، نیازها و مراقبت خاص خودش رو داره. و این تفاوت‌ها فقط به ژنتیک محدود نمی‌شن؛ بلکه منطقه جغرافیایی هم نقش بسیار مهمی در تعیین نوع پوست داره.
پوست خشک چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
در طول سال‌های فعالیتم به عنوان پزشک زیبایی در مشهد، بارها با بیماران دارای پوست خشک مواجه شدم. این نوع پوست، به‌خصوص در مناطق خشک و کویری ایران مثل مشهد، یزد و کرمان، بسیار شایع هست.
ویژگی‌های پوست خشک از نگاه من:
• پوست این افراد معمولاً حساس‌تر از حد نرماله و خیلی سریع به تغییرات آب‌وهوا یا محصولات آرایشی واکنش نشون می‌ده.
• احساس کشیدگی و خشکی آزاردهنده، به‌ویژه بعد از شستشو، یکی از شکایات رایجه.
• در موارد شدید، خشکی پوست می‌تونه باعث باز شدن منافذ بشه که خیلی‌ها به اشتباه فکر می‌کنن فقط مختص پوست چربه.
• پوسته‌پوسته شدن و خارش هم از علائم متداولیه که من در بیمارانم مشاهده می‌کنم.
پوست چرب و ویژگی‌های تخصصی آن
پوست چرب در مراجعین من، به‌ویژه اون‌هایی که از مناطق گرم و مرطوب ایران میان، مثل خوزستان یا بندرعباس، به‌وفور دیده می‌شه.
بر اساس تجربه من، پوست چرب این خصوصیات رو داره:
• این افراد مستعد آکنه هستن، مخصوصاً در ناحیه پیشانی و چانه.
• در طول روز، چندین بار احساس چربی و برق روی پوست دارن که خیلی آزاردهنده‌ست.
• منافذ پوست‌شون بازتر از حالت عادیه، و پوست‌شون اغلب شبیه به سطح پوست پرتقال به‌نظر می‌رسه.
• اگر شوینده مناسب استفاده نکنن یا پوست‌شون رو بیش‌ازحد بشورن، چربی بیشتر ترشح می‌شه و وضعیت بدتر می‌شه.
پوست مختلط یا ترکیبی؛ یکی از چالش‌برانگیزترین نوع‌ها
از دیدگاه من، یکی از پیچیده‌ترین نوع‌های پوستی، پوست مختلط هست. خیلی از مراجعه‌کنندگانم در مشهد و تهران با این نوع پوست میان و از دوگانگی خشکی و چربی در صورت‌شون شکایت دارن.
تجربه من از پوست مختلط:
• گونه‌ها معمولاً خشک و حساس هستن، و در هوای سرد یا بعد از شستشو، فرد احساس کشیدگی آزاردهنده‌ای می‌کنه.
• اما ناحیه T-Zone یعنی پیشانی، بینی و چانه چرب و مستعد جوش هست.
• گاهی اوقات، این نوع پوست نشونه‌ای از اختلالات هورمونیه، خصوصاً در خانم‌ها. به همین دلیل توصیه من اینه که در موارد مشکوک، حتماً ارزیابی هورمونی انجام بشه
پوست حساس؛ نیازمند مراقبتی کاملاً تخصصی
در مطب من به عنوان یکی از بهترین پزشکان زیبایی مشهد، بارها با بیمارانی مواجه شده‌ام که از پوست حساس رنج می‌برند. این نوع پوست بسیار واکنش‌پذیر است و حتی نسبت به محصولاتی که برای بسیاری از افراد مشکلی ایجاد نمی‌کنند، واکنش‌های شدیدی نشان می‌دهد.
از دیدگاه من، ویژگی‌های اصلی پوست حساس شامل این موارد می‌شود:
• خارش، اگزما و التهاب بعد از استفاده از کرم‌های معمولی، حتی آن‌هایی که بدون الکل یا رایحه هستند.
• بیشتر این افراد سابقه آلرژی دارند؛ مثلاً رینیت آلرژیک، آسم یا حساسیت‌های فصلی.
• در کودکان، پوست حساس شیوع بالاتری دارد و بسیاری از آن‌ها مستعد درماتیت آتوپیک هستند.
درماتیت آتوپیک؛ تجربه‌ای مکرر در بیماران با پوست حساس
درماتیت آتوپیک یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی‌ست که من در بیماران با پوست حساس دیده‌ام. این بیماری یک نوع اگزمای مزمن است که معمولاً با خشکی شدید پوست، قرمزی، خارش مداوم و گاهی زخم‌های پوستی همراه است.
نکته مهم برای درماتیت آتوپیک این‌جاست که:
• این افراد تنها نیاز به مراقبت از پوست صورت ندارند، بلکه باید تمام بدن‌شان تحت مراقبت خاص قرار گیرد.
• حتی شوینده‌های حمام، شامپو و صابون بدن هم باید مخصوص پوست‌های حساس و بدون ترکیبات محرک باشند.
توصیه من به والدین و بیماران دارای پوست حساس این است: همیشه محصولات جدید را ابتدا روی بخش کوچکی از پوست تست کنید. همچنین در صورت داشتن سابقه خانوادگی آلرژی یا آتوپیک، مراقبت پیشگیرانه را جدی بگیرید.
پوست نرمال؛ ایده‌آل اما کمیاب
در تجربه‌ی من به عنوان پزشک زیبایی در مشهد، پوست نرمال یکی از نادرترین و البته خوش‌شانس‌ترین نوع‌های پوسته. این افراد معمولاً از نظر ظاهری پوست متعادلی دارن؛ نه خیلی چرب، نه خیلی خشک، و نه مستعد حساسیت یا آکنه.
ویژگی‌های بارز پوست نرمال از نگاه دکتر سحر پارسایی:
• رنگ پوست یکنواخت و بدون قرمزی یا التهاب
• منافذ پوستی قابل مشاهده ولی نه باز یا مسدود
• ترشح چربی در حد تعادل؛ پوست neither برق می‌زند، nor خشک به نظر می‌رسد
• معمولاً جوش، لک یا حساسیت پوستی خاصی ندارند
اما باید دقت کرد که داشتن پوست نرمال به معنی عدم نیاز به مراقبت نیست. بسیاری از بیماران من که پوست‌شان نرماله، به اشتباه تصور می‌کنن نیازی به روتین خاصی ندارن، در حالی که برای حفظ تعادل طبیعی پوست باید یک روتین ساده ولی دقیق رعایت بشه.
توصیه من به این گروه:
• استفاده روزانه از شوینده ملایم و فاقد الکل
• آبرسان سبک، نه خیلی غلیظ و نه خیلی خشک
• ضد آفتاب مناسب نوع پوست، مخصوصاً در شهرهای آفتابی ایران مثل مشهد
• پرهیز از محصولات قوی یا لایه‌بردارهای سنگین بدون تجویز پزشک
داشتن پوست نرمال، یک امتیاز بزرگه، اما بدون مراقبت مناسب، به‌راحتی به سمت خشکی یا چربی بیش‌ازحد سوق پیدا می‌کنه
سوالات متداول درباره انواع پوست
۱. آیا ممکن است نوع پوست در طول زمان تغییر کند؟
بله، قطعاً. عواملی مثل افزایش سن، تغییرات هورمونی، مصرف دارو، شرایط آب‌وهوایی و سبک زندگی می‌تونن نوع پوست رو تغییر بدن. مثلاً خیلی‌ها در جوانی پوست چرب دارن ولی با افزایش سن پوست‌شون خشک‌تر می‌شه.
۲. آیا مردان و زنان باید از محصولات متفاوتی استفاده کنند؟
در اکثر موارد بله. چون پوست مردان ضخیم‌تر، چرب‌تر و پرموتره. در حالی که پوست زنان نازک‌تر و حساس‌تره. محصولات فرموله‌شده مخصوص هر جنس می‌تونه نتایج بهتری بده.
۳. آیا پوست حساس هم می‌تونه چرب یا خشک باشه؟
بله. پوست حساس می‌تونه با هر تیپ پوستی ترکیب بشه. یعنی ممکنه کسی پوست چرب و حساس یا خشک و حساس داشته باشه. بنابراین محصولات باید هم متناسب با تیپ اصلی و هم مناسب برای پوست حساس باشن.
۴. آیا استفاده از محصولات گران‌قیمت بهتر از محصولات ارزان‌تره؟
نه الزاماً. قیمت بالا همیشه به معنی کیفیت بالاتر نیست. چیزی که مهمه ترکیبات محصول و تطابق اون با نوع پوسته. خیلی از محصولات داروخانه‌ای با قیمت مناسب عملکرد بسیار خوبی دارن.
۵. چه مدت زمان نیاز هست تا تغییرات در پوست دیده بشه؟
بسته به نوع محصول و وضعیت پوست بین ۲ تا ۸ هفته طول می‌کشه تا نتایج قابل توجه دیده بشه. ثبات در استفاده خیلی مهمه.
۶. آیا رژیم غذایی روی نوع پوست تأثیر داره؟
صد در صد. مصرف زیاد قند، چربی‌های ناسالم و کمبود ویتامین‌ها می‌تونه باعث چرب‌تر شدن یا خشکی پوست بشه. نوشیدن آب کافی، مصرف سبزیجات و غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان همیشه کمک‌کننده است.
نتیجه‌گیری
شناخت نوع پوست نه فقط برای انتخاب محصولات آرایشی و بهداشتی، بلکه برای داشتن یک پوست سالم و شاداب ضروریه. با توجه به ویژگی‌های پوست‌تون می‌تونین مراقبت هدفمند داشته باشین و از مشکلات پوستی جلوگیری کنین.
اگه هنوز مطمئن نیستین چه نوع پوستی دارین، بهترین کار مشاوره با دکتر سحر پارسایی است . تشخیص دقیق و دریافت روتین اختصاصی، پوستهاتون رو متحول می‌کنه
