🔹 مقدمه
رژیم کتوژنیک یا همان رژیم کتو (Keto Diet) یکی از مؤثرترین روش‌های علمی برای کاهش وزن، بهبود متابولیسم و افزایش سلامت عمومی بدن است.
دکتر سحر پارسایی توضیح می‌دهد:
«با محدود کردن کربوهیدرات‌ها و افزایش چربی‌های مفید، بدن وارد وضعیت متابولیکی خاصی به نام کتوز (Ketosis) می‌شود؛ حالتی که در آن، چربی‌ها به جای قند به‌عنوان منبع اصلی انرژی سوزانده می‌شوند.»
🔹 تاریخچه رژیم کتوژنیک
رژیم کتوژنیک نخستین‌بار در سال ۱۹۲۱ میلادی توسط دکتر راسل وایلدر از کلینیک مایو طراحی شد.
هدف اولیه‌ی آن درمان صرع مقاوم به دارو بود، اما با گذشت زمان، پژوهش‌ها نشان دادند که این رژیم می‌تواند به کنترل وزن، تنظیم قند خون، تعادل هورمونی و حتی جوانسازی پوست و مو کمک کند.
دکتر پارسایی اشاره می‌کند:
«امروزه کتو فقط یک رژیم لاغری نیست، بلکه ابزاری برای تنظیم عملکرد سلولی، کاهش التهاب و حفظ زیبایی طبیعی بدن محسوب می‌شود.»
🔹 عملکرد رژیم کتوژنیک
وقتی دریافت کربوهیدرات کمتر از ۵۰ گرم در روز باشد، سطح انسولین کاهش می‌یابد و بدن برای تولید انرژی به سراغ چربی‌ها می‌رود.
در کبد، این چربی‌ها به کتون بادی‌ها تبدیل می‌شوند که منبع انرژی پایدار برای مغز و عضلات هستند.
به گفته‌ی دکتر سحر پارسایی، این روند باعث می‌شود فرد احساس انرژی مداوم و تمرکز ذهنی بیشتری داشته باشد.
🔹 تأثیر رژیم کتو بر پوست و مو
🧖♀️ ۱. تأثیر بر پوست
کاهش قند و انسولین می‌تواند التهاب پوستی و آکنه را کاهش دهد.
دکتر پارسایی تأکید می‌کند:
«انسولین بالا موجب تحریک غدد چربی و بروز آکنه می‌شود. در رژیم کتو با کنترل این هورمون، پوست شفاف‌تر و آرام‌تر می‌شود.»
اما او هشدار می‌دهد که کاهش سریع وزن ممکن است باعث افتادگی یا خشکی پوست شود.
✅ برای پیشگیری از این وضعیت:
- مصرف مکمل‌های کلاژن، ویتامین C و E
- دریافت روی (Zinc)، سلنیوم، بیوتین و هیالورونیک اسید
- نوشیدن آب کافی و استفاده از چربی‌های سالم مانند روغن آووکادو و زیتون توصیه می‌شود.
💇♀️ ۲. تأثیر رژیم کتو بر ریزش مو
برخی افراد در هفته‌های ابتدایی رژیم ممکن است ریزش موی موقتی را تجربه کنند که علت آن معمولاً کاهش کالری و کمبود ویتامین‌ها است.
✅ توصیه‌های دکتر پارسایی برای پیشگیری از ریزش مو:
- مصرف بیوتین (B7)، زینک، آهن، ویتامین D3 و اُمگا۳
- استفاده از محلول ماینوکسیدیل (۲٪ برای خانم‌ها، ۵٪ برای آقایان) از ۲ تا ۳ هفته پس از شروع رژیم، تا بدن با تغییرات متابولیکی سازگار شود.
او توضیح می‌دهد:
«ماینوکسیدیل با افزایش جریان خون در پوست سر و تحریک فاز رشد مو (Anagen)، به بازگشت تراکم طبیعی موها کمک می‌کند.»
🔹 ترکیب رژیم کتو با مکمل‌های زیبایی پوست و مو
دکتر پارسایی پیشنهاد می‌کند برای حفظ درخشندگی پوست و سلامت موها، هم‌زمان با رژیم کتو از مکمل‌های زیر استفاده شود:
💊 مکمل‌های مفید:
- کلاژن پپتید – تقویت استحکام و خاصیت ارتجاعی پوست
- ویتامین C و E – جلوگیری از پیری زودرس و شل‌شدگی پوست
- بیوتین و زینک – تقویت مو و ناخن‌ها
- هیالورونیک اسید خوراکی – حفظ رطوبت و لطافت پوست
- اُمگا ۳ و ۶ – کاهش التهاب و حفظ سلامت سلولی
- مولتی‌ویتامین‌های اختصاصی خانم‌ها یا آقایان
🔹 نمونه منوی روزانه رژیم کتو برای پوست و موی سالم
- صبحانه: تخم‌مرغ نیمرو با آووکادو و روغن زیتون + چای سبز
- میان‌وعده: چند عدد بادام و گردو
- ناهار: ماهی سالمون گریل با سبزیجات بخارپز
- میان‌وعده دوم: قهوه با خامه یا کره + تخم‌مرغ آب‌پز
- شام: مرغ گریل با کلم بروکلی و روغن کنجد
🔹 موارد منع مصرف رژیم کتوژنیک
به گفته‌ی دکتر سحر پارسایی، رژیم کتو برای همه مناسب نیست و در شرایط زیر باید با احتیاط یا تحت نظر پزشک انجام شود:
❌ بیماران کبدی یا کلیوی
❌ زنان باردار یا شیرده
❌ مبتلایان به اختلالات تغذیه‌ای
❌ افراد مبتلا به دیابت نوع ۱
❌ بیماران قلبی یا مصرف‌کنندگان داروهای خاص
🔹 عوارض احتمالی و نکات مهم
در هفته‌های ابتدایی رژیم ممکن است علائمی مانند خستگی، تهوع یا سردرد بروز کند که به‌اصطلاح «آنفلوآنزای کتو» نام دارد.
این حالت موقتی است و با مصرف آب کافی، نمک طبیعی و منیزیم بهبود می‌یابد.
دکتر پارسایی یادآور می‌شود:
«اجرای رژیم کتو باید تحت نظر پزشک باشد تا از کمبود مواد مغذی و ریزش مو جلوگیری شود. بررسی دوره‌ای آزمایش‌های خون بسیار ضروری است.»
🔹 جمع‌بندی
رژیم کتوژنیک نه‌تنها یک روش مؤثر برای کاهش وزن و تنظیم متابولیسم است، بلکه در کنترل قند خون، کاهش التهاب و حفظ زیبایی پوست و مو نیز نقش چشمگیری دارد.
به گفته‌ی دکتر سحر پارسایی:
«اگر این رژیم با نظارت علمی، مکمل‌های مناسب و مراقبت‌های پوستی و مویی همراه باشد، می‌توان به کاهش وزن ایده‌آل رسید بدون آن‌که شادابی و طراوت پوست و مو از بین برود.»
